Fotograaf: Cesar Paes Barreto
|
|
|
Wanneer we aan het tropisch regenwoud denken, dan denken we vaak meteen aan een enorm oerwoud. Het is er warm en vochtig en er zijn heel veel vreemde dieren en planten. Dit beeld klopt grotendeels wel. De biodiversiteit van het tropisch regenwoud is indrukwekkend, nergens anders komen zoveel verschillende vormen van leven voor. Duizenden, zelfs miljoenen soorten dieren, schimmels en planten vormen het meest ingewikkelde levende netwerk van de hele planeet. Regenwoud is niets anders dan de naam voor een oerwoud met een hoge luchtvochtigheid, tempratuur en hoeveelheid neerslag. Het tropisch regenwoud wordt volledig gedomineerd door planten. Ze groeien er in alle mogelijke vormen en formaten. De gemiddelde temperatuur is 27°C en blijft vrij constant door het jaar heen (het gebied kent geen duidelijke seizoenen). De luchtvochtigheid is er altijd hoog en kan 's nachts zelfs 100 % bedragen. Er valt een grote hoeveelheid neerslag; gemiddeld 2000 mm per jaar.
Er zijn 3 soorten regenwoud:
Tropisch laagland vind je op een hoogte tot ca 1000 meter, het is er zeer warm en vochtig. De bomen worden er minimaal 50 m. hoog. Er is hier verder een uitgebreide plantengroei. Dieren als de (laagland) gorilla, de orang-oetan en de toekan voelen zich hier thuis.
Tropisch bergregenwoud vinden we op een hoogte van 1000-2500m. In tegenstelling tot het tropisch laagland worden de bomen hier minder hoog, 30 tot 40m. De bodem is erg onvruchtbaar en rotsachtig. De honingbeer, de brilbeer en de tapir leven hier. Tropisch nevelwoud vind je op een hoogte van 2500- 4000m. Het is er koud, en er hangt altijd een nevelachtige mist. De bomen worden niet hoger dan we in Nederland gewend zijn, 10 m. De beplanting op de bosvloer is er erg dicht, we vinden er veel mossen en varens. Berggorilla`s, paradijsvogels en panters voelen zich hier thuis. Soms wordt als vierde soort het mangrovebos genoemd, maar echt regenwoud is dit niet, de flora en fauna wijken er sterk af van de flora en fauna in de andere soorten. Waar groeit het tropische regenwoud? 
In totaal is er ongeveer 2000 miljoen hectaren tropisch regenwoud. Het grootste deel, 58%, vinden we in Latijns Amerika, 23 % ligt in Azië en in Afrika ligt 19 %. De grootste aaneengesloten stukken tropisch regenwoud liggen in het Amazone gebied, in de Afrikaanse Kongo regio en in zuidoost Azië. Kleinere stukken vinden we in Australië en Indonesië. De tropische regenwouden omvatten ongeveer 7% van het aardoppervlak maar leveren meer dan 25% van de zuurstof. Vandaar de uitspraak dat de tropische regenwouden de groene longen van de aarde zijn. Fossiele gegevens tonen aan dat het tropische regenwoud ongeveer 60 tot 100 miljoen jaar geleden is ontstaan.
Hoe ziet het tropisch regenwoud er uit?
Vanuit de lucht gezien is het tropisch regenwoud een aaneengesloten laag van boomkruinen, 30 tot 40 meter hoog. Verspreid boven deze laag steken grote bomen uit. Een tropisch regenwoud ziet er anders uit dan een bos hier in de buurt. Het regenwoud bestaat uit verdiepingen. Op iedere verdieping leven andere dieren, bomen en planten.
De kroonlaagDe toppen van de bomen vormen het dak van het bos, de kroonlaag. De meeste van deze bomen zijn zo'n 40 meter hoog. Een paar woudreuzen zijn nog hoger en steken boven de kroonlaag uit. De toppen van de bomen zitten dicht op elkaar en nemen veel zonlicht op. De bomen verliezen het hele jaar door bladeren maar de kroonlaag blijft altijd intact. De meeste dieren in het regenwoud, van kleine insecten tot grotere soorten, leven in de kroonlaag, omdat daar bloemen, vruchten, zaden en bladeren aanwezig zijn. De tussenlaag Onder de kroonlaag, in de vochtige lucht en het schemerlicht, groeien enkele kleinere bomen, struiken en varens. Op plaatsen waar een beetje meer licht door de kroonlaag heen komt langs water bijvoorbeeld, groeien bomen zoals palmen. De bomen die hier groeien hebben grote en vaak hele lange bladeren om zoveel mogelijk licht op te nemen. Maar de meeste bomen en planten hebben zich aangepast aan het donker en de vochtigheid en blijven dus klein. De bosvloer Het tropisch regenwoud ziet er zo groen uit dat je denkt dat de bodem hier erg vruchtbaar is, maar dat is niet zo. Het voedzame in de grond wordt snel door bomen opgezogen. Als die bomen gekapt worden word de grond heel snel hard door de zon die er dan op schijnt. Kaalgeslagen bosgrond die bebouwd wordt, raakt binnen een paar jaar uitgeput. Bewoners van de tropische regenwouden De indianen De eerste bewoners van Tropische regenwouden zijn de Indianen. Ze leven in kleine stammen waardoor ze maar weinig schade aan brengen met hun kleine hutten en akkers. De indianen leven van de jacht, de visserij en de akkerbouw. In het tropisch regenwoud kunnen veel verschillende gewassen verbouwd worden vanwege het gunstige warme, en vochtige klimaat. Het jagen gebeurt door middel van met de hand gemaakte wapens of blaaspijpjes waarmee ze de prooi neerschieten. Het vissen gebeurt met een zelfgemaakte speer of pijl. De bosnegers, of de Marrons De Marrons zijn de afstammelingen van zwarte slaven, die meer dan twee eeuwen geleden ontsnapten van de plantages. Boven de eerste sula's (stroomversnellingen) waren ze veilig voor hun achtervolgers, die met hun grote schepen daar niet konden komen. De verschillende groepen ontsnapte slaven behielden hun Afrikaanse cultuur, en vormden weer stammengemeenschappen. Elk dorp heeft zijn eigen mondelinge geschiedenis, en men kan precies navertellen van welke plantage de voorouders van dat dorp ontsnapten, met veel details en namen en avonturen van hun helden. Ook de blanke bazen zijn nog bij naam bekend. In 1760 werd een vredesverdrag gesloten tussen de Bosnegers en de Hollanders, waarbij de stammen van de Marrons autonomie (zelfbestuur)verleend werd binnen Suriname. Foto's: Bronnen zijn helaas niet bekend.
|